KHÔNG GIẢN ĐƠN – NGHỀ DẪN CHƯƠNG TRÌNH
Trong những
năm gần đây, Dẫn chương trình hay còn gọi là MC (Viết tắt của cụm từ Master of
Ceremonies) được coi là nghề mà nhiều bạn trẻ yêu thích, bởi hoạt động ở lĩnh
vực này sẽ có cơ hội tiếp xúc với nhiều người, nhiều thành phần xã hội khác
nhau và giúp hoàn thiện bản thân. Song, để nói cho “lọt tai” người nghe đã khó,
nói cho thu hút, lôi cuốn và có sức thuyết phục, tin tưởng những thông tin MC
phát ngôn lại là vấn đề không giản đơn.
Ngoài
năng khiếu vốn có, người dẫn chương trình phải có trình độ, vốn kiến thức hiểu
biết nhất định, giọng nói rõ ràng, phát âm chuẩn theo đúng chính tả, linh hoạt,
phong cách tự tin, thái độ gần gũi, thân thiện và kỹ năng phản ứng nhanh, tư
duy lôgic trước mọi tình huống, đặc biệt là có tinh thần trách nhiệm, lòng yêu
nghề, đam mê công việc. Bên cạnh đó, cần phải chú ý đến ngoại hình, ăn mặc lịch
sự, phù hợp với nội dung, hình thức của mỗi chương trình.
Khi
có cơ hội, nhiều người đã nghiễm nhiên trở thành MC, từ các chương trình văn
nghệ, đám cưới, hội hè đến các hội nghị, lễ trọng. Có người quan niệm, nghề dạy
nghề, không cần phải đào tạo qua trường lớp vẫn có thể hành nghề.
Có
dịp tiếp xúc với CT, người dẫn chương trình truyền hình VTV, được biết: Để có
được chỗ đứng trong làng nghề dẫn chương trình truyền hình và sống được trong
lòng khán giả xem đài, anh đã phải mất 3 năm đào tạo ở trường Cao đẳng phát
thanh truyền hình, chuyên ngành Báo chí Phát thanh – Truyền hình và hơn 10 năm
trong nghề. Kiến thức học được ở thầy cô, bạn bè cộng với kinh nghiệm tích lũy
được trong thời gian khá lâu, với không ít những chương trình sau khi thực hiện
khen ít, chê nhiều, đến nay anh vẫn phải trau dồi, học hỏi để hoàn thiện bản
thân.
Khác
với CT, dẫn chương trình TL được đánh giá là có tay nghề trong các chương trình
nghi lễ. Ngoài phong thái chững chạc, đứng đắn, TL còn được ban tặng giọng nói
ấm áp, truyền cảm, âm vực rõ ràng. Có nhiều cơ hội để rèn luyện tay nghề, bởi
các nghi lễ cấp tỉnh, song TL vẫn cảm thấy run, mặc dù rất kỹ lưỡng trong việc
nghiên cứu kịch bản, thậm chí đứng trước gương để tập trước từng bước đi, từng
lời dẫn. TL chia sẻ: Cũng không phải tự nhiên mà có được sự tin tưởng của Lãnh
đạo tỉnh giao cho thực hiện những chương trình trọng lễ, mà cũng phải trải qua
không ít những “tai nạn nghề nghiệp”tưởng chừng như phải bỏ nghề, rồi tích lũy
thành kinh nghiệm xương máu, không cho phép mình phạm phải lần thứ hai.
Dễ
hơn các chương trình hội nghị, nghi lễ hay game show truyền hình, nhưng đòi hỏi
MC phải sôi nổi, nhạy bén, đó là lĩnh vực dẫn chương trình đám cưới. Tùy thuộc
vào phong tục của mỗi vùng miền, mà hôn lễ được cử hành theo các bước khác
nhau, MC phải tìm hiểu và thông qua ý kiến của gia đình. Có khi nghi lễ chỉ gồm
giới thiệu đại diện 2 bên gia đình, ra
mắt, phát biểu, cô dâu chú rể khui rượu champagne, mời đại diện 2 gia đình uống
rượu hồng, cô dâu chú rể uống rượu giao bôi, cắt bánh kem. Nhưng cũng có khi,
ngoài các thủ tục nêu trên, 2 bên gia đình, người thân còn trao quà, cô dâu chú
rể trao nhẫn, bông tai, vòng vàng…Song cũng có khi chỉ giới thiệu để cô dâu chú
rể ra mắt, các thủ tục khác MC làm luôn. Trong thời gian từ 10 đến 15 phút,
người dẫn chương trình phải thực hiện tất cả các thao tác, làm sao vừa hay, vừa
hấp dẫn người nghe, vừa đảm đúng nghi lễ theo bản sắc văn hóa dân tộc và phong
tục vùng miền. Tâm sự với chúng tôi, NS – một MC có tiếng “không dài, không
ngắn, không nhiều nhưng rất hay”cho biết, anh luôn thay đổi nội dung bằng những
ý thơ, đoạn văn có hồn để người nghe không nhàm chán, đặc biệt phải tôn trọng
quan khách bằng việc trên tay luôn có kịch bản, dù đã thuộc lòng kịch bản.
Ngoài ra phải chú trọng đến cách ăn mặc sao cho lịch sự, gọn gàng để được lòng
tất cả các đối tượng khách. Quan trọng hơn cả là việc thu nhập, xử lý thông tin
chính xác, tránh “râu ông nọ, cắm cằm bà kia”
Vẫn
biết, MC là linh hồn và quyết định đến sự thành công của mỗi chương trình, song
nhiều đơn vị, tổ chức, cơ quan đã không biết “chọn mặt gửi vàng”, để nhiều
chương trình đồng chí ủy viên Ban thường vụ tỉnh ủy được giới thiệu là ủy viên
biên tập viên tỉnh ủy hay kính thưa hội nghị được MC thản nhiên phát ngôn rằng
kính thưa hội hôn.
“Nói
sao cho nghe vừa lòng mọi người, nói sao cho chân thành dịu dàng nhất” là nhiệm
vụ của người MC, người chọn “nghề nói” làm sự nghiệp của mình. Để làm được điều
này, quả thật không dễ dàng, bởi đây là một nghiệp vụ thuộc lĩnh vực nghệ
thuật, mà MC được xem là một nghệ sỹ.
Bùi
Văn Sơn
Trung tâm Hỗ trợ thanh niên công
nhân tỉnh Bình Phước. ĐT: 0918734594
